Sự hy sinh cao quý cho đất nước của họ chưa được đáp đền ở điều thiêng liêng nhất là tìm lại được hài cốt người thân. Những cuộc tìm kiếm vô vọng trên khắp chiều dài đất nước vẫn diễn ra hằng ngày.

Chiến tranh ác liệt quá, địa bàn phức tạp quá, thời gian thay đổi nhiều quá… có rất nhiều lý do giải thích mà người ta chỉ biết thở dài chấp nhận. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn hàng vạn liệt sĩ đã được quy tập về các nghĩa trang, có hồ sơ tên tuổi nhưng người thân không tìm gặp được thì không thể đổ cho khách quan. Những chuyên gia, những người từng có kinh nghiệm tìm kiếm mộ người thân đã chỉ ra những phương cách, những biện pháp hết sức rõ ràng: Đối chiếu thống nhất hệ thống hồ sơ báo tử và hệ thống hồ sơ mộ liệt sĩ; giải mã, hiệu đính những ký hiệu không rõ ràng những thông tin không chính xác về hồ sơ; bằng kỹ thuật tin học, số hóa hồ sơ và đưa lên mạng Internet để gia đình, thân nhân liệt sĩ ở mọi miền đất, nước, thậm chí người ở nước ngoài đều có thể truy cập tra cứu.

Thực tế cho thấy một nhóm sinh viên Hà Nội, thậm chí một ông giáo về hưu Nguyễn Sỹ Hồ không có ai tài trợ, đầu tư, vẫn làm được việc này trên dưới 10 năm nay. Họ tự đi góp nhặt thông tin, tự mày mò giải mã đối chiếu thông tin hàng trăm ngàn hồ sơ. Hai trang web của họ ngày càng có đông người truy cập và họ đã giúp thân nhân liệt sĩ tìm được hàng ngàn ngôi mộ.

Những việc ấy càng không quá tầm tay của các cơ quan quản lý nhà nước có sẵn bộ máy, con người, có kinh phí Nhà nước đầu tư nhưng rất tiếc vẫn chưa làm được. Nhà nước đã quan tâm đầu tư Đề án báo mộ tốn không ít công quỹ, thế nhưng hiệu quả chưa thật rõ ràng. Nhiều gia đình liệt sĩ đến nay vẫn chưa nhận được thông in báo mộ. Trang web ditimdongdoi.gov.vn được cho rằng là nơi lưu trữ công bố thông tin hồ sơ mộ liệt sĩ đã bị “chết” non một thời gian ngắn sau khi ra đời, ngay khi mà chưa nhiều người biết đến. Đó thật sự làm một nấm mồ chôn muôn vạn nấm mồ và muôn vạn niềm hy vọng của thân nhân liệt sĩ. Điều đáng tiếc, trang web này đã chết hơn một năm mà người có chức trách quản lý vẫn không hề hay biết, vẫn tự tin khẳng định với báo chí trang web này vẫn đang hoạt động.

Giờ đây, trong thời đại số hóa, người thân đi tìm mộ liệt sĩ vẫn phải khổ nhọc làm những công việc hết sức thủ công tốn kém thời gian, tiền bạc, công sức. Cầm tờ giấy báo tử với nơi hy sinh rất chung chung là Mặt trận phía Namlần mò tới từng tỉnh, thành, từng nghĩa trang tìm kiếm.

Nghĩa tử là nghĩa tận. Nghĩa tử với những người đã hy sinh vì đất nước là vô cùng tận. Làm công tác chính sách vừa là công vụ, vừa nghĩa vụ thiêng liêng với những người đã khuất lẫn người còn sống. Chậm trễ, tắc trách trong việc này là có tội.

ANH THƯ

Theo phapluattp.vn