Ông Phan Văn Mâu (ngụ thôn Tống Văn, xã Vũ Chính, tỉnh Thái Bình) kể lại, ông và liệt sĩ Lại Đức Roan là người cùng làng, cùng nhập ngũ vào tháng 8-1973, cùng được huấn luyện tại một đơn vị, sau đó được điều động về hai đơn vị khác nhau.

“Cuối tháng 10-1974, sau một trận đánh, tôi được giao nhiệm vụ chôn cất các liệt sĩ tại khu vực Đắc Pét (huyện Đak Glei, tỉnh Kon Tum). Khi vừa an táng xong một liệt sĩ, nhìn sang bên cạnh, tôi sững sờ khi thấy mộ anh Roan nằm kế bên. Lúc này tôi mới biết anh đã hy sinh” - ông Mâu nói.

Năm 1976, ông Mâu được phục viên trở về Thái Bình. Ông đến nhà báo tin bạn đã hy sinh. “Mẹ anh khi đó vẫn còn sống. Bà cứ ôm tôi khóc, nhờ tôi dù khó khăn đến đâu cũng phải cố đưa hài cốt bạn về cho gia đình được chăm sóc phần mộ” - ông Mâu thuật lại.

Suốt 10 năm, từ 1988 đến 1998, ông Mâu nhiều lần gửi thư vào Kon Tum để nhờ các cơ quan chức năng xác nhận lại vị trí ngôi mộ của liệt sĩ Roan nhưng đều không có hồi âm. Đến tháng 8-1998, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) tỉnh Kon Tum mới có văn bản trả lời: Mộ liệt sĩ Roan không có trong danh sách đã được quy tập vào khu đài tưởng niệm nghĩa trang liệt sĩ.

Tháng 10-2008, ông Mâu dẫn con trai của liệt sĩ Roan vào Kon Tum để bốc mộ bạn. Nhưng nơi ông xác định đã chôn cất các đồng đội giờ đã có một ngôi nhà mọc lên. Chủ nhà cho biết khi xây nhà, chủ nhà đã không đào móng mà chỉ đổ đất tôn nền nhà cho cao lên so với khu đất cũ. Tuy nhiên, khi xin phép được đào bới để tìm mộ thì chủ nhà đã yêu cầu ông phải nộp 126 triệu đồng đền bù thiệt hại.

“Trên thực địa, nơi tám liệt sĩ nằm trước kia nay chỉ là một ngôi nhà cấp bốn, một cái nhà tắm và cái chuồng heo. Chúng tôi cũng chỉ đào bới vài điểm đã xác định chứ đâu có phá toàn bộ các công trình của chủ khu đất đi. Chúng tôi đã đề nghị chủ nhà giảm mức đền bù nhưng ông này nhất định từ chối. Một vài chục triệu đồng chúng tôi còn có thể điện thoại về quê nói người thân đi vay mượn được chứ số tiền lớn như vậy thì biết tìm đâu ra” - ông Mâu nói.

Trong công văn trả lời, Phòng LĐ-TB&XH huyện Đak Glei cho biết: Huyện không có đủ kinh phí để đền bù cho chủ nhà vì số tiền quá lớn. Huyện cũng đã xin tỉnh cấp tiền nhưng vẫn chưa nhận được hồi âm.

Trao đổi với PV, bà Nguyễn Thị Tĩnh, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Kon Tum, cho biết khu đất này đã được cấp sổ đỏ và mức giá đền bù chủ nhà đưa ra là căn cứ vào đơn giá nhà cửa, vật kiến trúc, các loại cây trồng do nhà nước quy định. “Yêu cầu tìm mộ liệt sĩ là yêu cầu rất chính đáng. Nhưng vì người nhà của liệt sĩ không có đủ khả năng đền bù cho chủ đất nên nhà nước cũng phải có trách nhiệm hỗ trợ cho thân nhân liệt sĩ. Tuy nhiên, trong các văn bản của nhà nước không có khoản chi bồi thường cho chủ đất khi đào bới tìm kiếm mộ nên cũng rất khó khi muốn hỗ trợ cho trường hợp này”.

Theo bà Tĩnh, vụ việc này hiện đã được UBND tỉnh trực tiếp giao cho Bộ chỉ huy quân sự tỉnh thụ lý, tìm phương án giải quyết.

THANH TÚ

Theo phapluattp.vn