Cuốn nhật kí - di vật còn lại duy nhất của liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng

“Nhận được tin chú Nhân giữ cuốn nhật kí, cả nhà rất ngỡ ngàng, xúc động bởi vì đây chính là di vật duy nhất còn lại của bác tôi"

Mấy chục năm nay, thầy giáo Lý Quang Nhân (Quảng Bình) không lúc nào thôi trăn trở việc trao trả cuốn nhật kí của liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng trở về với quê hương. Ngày 22/7/2013, sau một chuyến hành trình dài hàng trăm km từ Quảng Bình đến Hải Phòng, cuối cùng ông Nhân đã hoàn thành được tâm nguyện của mình, tận tay trao trả cho gia đình liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng cuốn nhật kí. Ông Nhân cho biết suốt cả chuyến xe, ông không thể chợp mắt được bởi trong lòng hồi hộp chỉ mong chờ phút giây được gặp thân nhân liệt sỹ.

Tuổi thơ lớn lên cùng cuốn nhật kí

Theo lời ông Nhân kể, khoảng năm 1968, bộ đội về đóng quân tại địa phương và có tạm trú tại nhà ông Nhân để hoạt động. Trước khi lên đường đi B, anh bộ đội cùng đơn vị với liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng giao lại cuốn sổ cho ông Nhân (lúc này ông Nhân chỉ là cậu bé 11 tuổi). Sau đó chiến tranh loạn lạc, ông Nhân cũng không thể liên lạc với anh bộ đội kia và mất hết mọi tin tức từ đó.

“Hồi nhỏ tôi nhận cuốn nhật kí chỉ là thụ động nên chưa nhận thấy hết giá trị ý nghĩa của nó. Chỉ thấy nó đáng giá như một thư viện mini với rất nhiều những châm ngôn về cuộc sống mà liệt sỹ đã trích dẫn hay những bài thơ tự sáng tác. Thế rồi cảm xúc cứ lớn dần theo tôi, nuôi dưỡng trong tôi tình yêu đất nước” - ông Nhân chia sẻ.

Trước đó, trong lá thư gửi cho Trung tâm Tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý cho gia đình liệt sĩ (MARIN), ông Nhân cũng có bày tỏ sự mến mộ, cảm phục đối với liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng. Ông viết: “Lưu Mạnh Hùng là một chiến sĩ cách mạng kiên cường bất khuất, vững vàng lý tưởng, một trí thức tài năng và là người có trái tim nồng cháy yêu đời, yêu người. Những lời anh viết, nếu ai đã thoáng qua thì không thể không tò mò và không thể không đọc và bị cuốn hút ngay bởi những tâm tư, suy nghĩ nặng lòng với nước, với quê hương, gia đình, với tình người, tình đời... những trăn trở của một chàng trai trẻ đang sục sôi nhựa sống”.

Lấy ví dụ, ông Nhân đọc to lên cho chúng tôi cùng nghe một bài thơ liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng tự sáng tác. Những lời thơ như có thép, có lửa của người chiến sĩ cách mạng trung kiên.

Nghe lời cha: con muốn là Thánh Gióng
Vút bổng trời cao kéo Mỹ lộn nhào
Nghe lời cha, con muốn làm viên gạch
Xây lên nhiều nhà máy, lò cao
Nghe lời cha, con muốn là dòng nước
Chảy theo kênh tưới mát ruộng vườn

Con muốn là viên đạn thép bọc đồng

Hay là viên đạn pháo

Nhằm thẳng quân thù con sáng rực không trung

Gặp máy bay thù con sẽ nổ tung

Nghe lời cha:

Trái tim con với quân thù là đá

Với nhân dân con là cả tình thương

Nguyện một đời con mãi dưới cờ cha.

(Dòng tâm huyết khi nghe lời kêu gọi của Hồ Chủ Tịch)

Xúc động trước những dòng thơ như thế, năm 1975, ông Nhân đã viết tiếp vào cuốn nhật kí một bài thơ gửi tặng riêng cho liệt sỹ Hùng.

Mạnh Hùng ơi anh có hiểu chăng

Chúng em đây tuổi trẻ giết thù

Chúng em đây tiếp bước đường anh

Tiếp bước đường cách mạng Việt Nam.

Bồi hồi nhớ lại những năm tháng tuổi thơ, ông Nhân tâm sự, chính những điều được viết trong nhật kí đã tăng thêm ý chí cho ông trong mưa bom bão đạn của vùng đất lửa Quảng Bình.

Thầy giáo Lý Quang Nhân bồi hồi lật từng trang nhật ký

Hành trình hàng chục năm tìm thân nhân liệt sỹ

Từ khi có được cuốn nhật kí, ông Nhân vẫn luôn giữ bên mình, thậm chí lấy ra đọc thuộc cả từng câu từng chữ trong ấy. Nhưng chiến tranh loạn lạc, sau nhiều lần cho bạn bè chuyền tay nhau cùng đọc, cuốn nhật kí đã bị thất lạc hơn 20 năm (khoảng từ năm 1980 cho đến năm 2008) mới tìm lại được.

“Lúc ấy tôi chỉ có một nỗi niềm bằng mọi giá phải tìm lại bằng được cuốn nhật kí”- ông Nhân chia sẻ. Dần dần hỏi thăm người này đến người kia, ông Nhân phát hiện ra quyển nhật kí bị bỏ quên trong hộp đàn của người bạn đã mất. Hộp đàn bị mối ăn nhưng may mắn thay cuốn sổ lại không bị làm sao cả.

Ông Nhân lật giở từng trang cuốn nhật kí cho chúng tôi xem. Qua năm tháng, những nét chữ của cuốn nhật kí đã phai mờ đi ít nhiều, giấy cũng đã mục nát, duy chỉ có chất lửa, ý chí của người chiến sỹ cách mạng được ghi trong đấy vẫn còn vẹn nguyên. Mỗi dòng văn, dòng thơ được viết nắn nót bằng nét chữ rất đẹp của liệt sỹ Hùng và một phần của người đồng đội tên Thân.

Chị Lưu Thùy Dương - cháu ruột liệt sỹ Lưu Mạnh Hùng vui mừng trong ngày nhận lại di vật của bác

Thông qua nội dung được ghi chép trong sổ, ông Nhân phán đoán anh Lưu Mạnh Hùng quê ở Hải Phòng bởi một bài thơ anh viết có câu: “Quê mình Nam Triệu, Đồ Sơn”. Dựa vào phán đoán đó, ông Nhân đã đã gửi thư đến Sở Lao động-Thương binh&Xã hội Hải Phòng nhờ giúp đỡ nhưng không hiểu lý do gì mà không được hồi âm. Không nản lòng, ông lại trực tiếp đến Tỉnh đội Quảng Bình, Sở Lao động-Thương binh&Xã hội Quảng Bình để tìm thông tin về liệt sỹ và được biết, mộ phần của anh đã được chuyển về quê nhưng không rõ chính xác là quê quán ở đâu.

Cuối cùng ông Nhân đã phải nhờ cậy đến sự giúp sức của Internet. Ông gửi thư điện tử đến các báo và trang thông tin điện tử: Báo Điện tử Quân đội nhân dân, Công an nhân dân - An ninh thế giới, Hãy lên tiếng, Nghĩa trang liệt sĩ trực tuyến, Nhắn tìm đồng đội, Tri ân liệt sĩ và cả Trung tâm MARIN.

Bằng các biện pháp nghiệp vụ đặc biệt, Trung tâm MARIN đã tra cứu dữ liệu và kiểm tra thông tin về liệt sĩ Lưu Mạnh Hùng, hy sinh ngày 26/5/1968 tại Quảng Bình với thông tin nguyên quán có thể là Hải Phòng. Trung tâm tiếp tục liên hệ với cán bộ Phòng Người có công của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hải Phòng và được cung cấp thông tin chi tiết về thân nhân của liệt sĩ Lưu Mạnh Hùng là ông Lưu Mạnh Dũng (em trai), hiện đang sống tại số nhà 11/75 đường Cát Bi, phường Cát Bi, thành phố Hải Phòng.

Ngày 22/7/2013, cuốn nhật kí cuối cùng đã trở về quê hương. Nhận lại cuốn nhật kí từ tay thầy giáo Nhân, gia đình liệt sỹ Hùng vui mừng khôn xiết. Cháu ruột liệt sỹ (gọi liệt sỹ bằng bác)- chị Lưu Thùy Dương cho biết: “Trước đây, khi bác hy sinh, đơn vị cũng gửi một số kỷ vật về, tuy nhiên năm 1972, khi Mỹ ném bom B52 rải thảm miền Bắc, nhà tôi bị đánh sập mất toàn bộ vật dụng. Trưa ngày 17/7, nhận được tin chú Nhân giữ cuốn nhật kí, cả nhà rất ngỡ ngàng, xúc động bởi vì đây chính là di vật quý giá duy nhất còn lại của bác tôi”.

Ông Nhân cũng chia sẻ thêm: “Khi biết được thông tin đã tìm được thân nhân liệt sỹ Hùng, tôi ngay lập tức báo tin cho bà con họ hàng (nói đến đây ông Nhân nghẹn ngào bật khóc). Nỗi mừng này đến với tôi quá bất ngờ và quá lớn. Tâm nguyện bao năm của tôi giờ đã thành hiện thực”./.

CTV Phương Chi

Theo vov.vn