Di ảnh liệt sĩ Nguyễn Ánh Dương. Ảnh do gia đình cung cấp

“Sau 700 quả đạn pháo bắn chuẩn bị, xe tăng ta chở bộ binh xông lên. Pháo tăng xuyên thủng tháp nước Long Thành. Quầng điện sáng phía Sài Gòn bừng lên, tha thiết gọi. Đại úy, Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Ánh Dương kiên quyết không cho dập pháo vào làng vì sợ gây thương vong cho nhân dân, ra lệnh kiên trì gọi địch đầu hàng…”-Ông Hồ Duy Thiện, nguyên Trợ lý tuyên huấn của Trung đoàn 101, Sư đoàn 325 rưng rưng xúc động khi nhắc tới người đồng đội cũ đã ngã xuống trước cửa ngõ Sài Gòn. Ông kể, ngày 26-4-1975, lúc 7 giờ 30 phút, 6 xe chở quân địch từ Biên Hòa về quận lỵ Long Thành. Cùng lúc, xuất hiện 2 máy bay trực thăng đảo trên khu vực Bình Sơn, Cẩm Đường, dọc theo lộ 25 và lộ 10. Đến 8 giờ địch cho một tiểu đoàn bảo an vào tăng cường cho đồn Bình Sơn và một tiểu đoàn thủy quân lục chiến về chốt giữ ngã ba Thái Lan. Ở quận lỵ Long Thành, địch rút đại đội 3 thuộc Tiểu đoàn 309 về chốt giữ ấp Thái Lạc.

Thỉnh thoảng có những tốp người hầu hết là phụ nữ, trẻ nhỏ hớt hải chạy về phía cô nhi viện, về phía rừng Cao Thái. Lính quận vẫn chia nhau từng cụm canh gác nhưng không khám xét. Đúng 17 giờ ngày 26-4-1975, là “giờ G” của cánh quân ở hướng đông và đông nam Sài Gòn. Hàng ngàn quả đạn của các đơn vị pháo binh thuộc quân đoàn, sư đoàn và các đơn vị bạn bắt đầu trút bão lửa vào nhiều căn cứ địch ở Biên Hòa, Nước Trong, Long Thành… Pháo cao xạ của ta kiên cường đánh trả máy bay địch phản kích, bảo vệ an toàn cho các trận địa pháo và đội hình chiến đấu của quân đội ta. Tiểu đoàn 1 và Tiểu đoàn 3 của Trung đoàn 101 triển khai đánh sâu vào khu vực huyện lỵ thì gặp phải sự kháng cự quyết liệt của địch ở Chi khu Long Thành.

Tiểu đoàn 1 do Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Ánh Dương chỉ huy được giao nhiệm vụ mới: Làm mũi thọc sâu chủ yếu cùng với 5 xe tăng T54 đánh chiếm quận lỵ Long Thành-cửa ngõ phía đông của Sài Gòn mở đường cho các binh đoàn tiến về giải phóng thành phố. 17 giờ khi pháo của ta ngừng nổ, tiểu đoàn của Nguyễn Ánh Dương cùng xe tăng bắt đầu xuất kích. Quân địch ở quận lỵ Long Thành bị động chống cự yếu ớt rồi bỏ chạy tán loạn… Trời tối dần, lợi dụng màn đêm, tàn binh địch lẫn vào các ngõ hẻm, các thôn xóm bên đường để chống cự. Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Ánh Dương lập tức ra lệnh cho các đại đội chia làm nhiều mũi, nhiều hướng tiếp tục lùng sục, truy quét tàn binh địch… Khi lao về phía ấp Thái Lạc, Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Ánh Dương thấy một chiến sĩ bị đạn AR15 cắm vào đùi, anh dừng lại băng bó vết thương cho đồng đội rồi tiếp tục tiến. Trước cổng nhà thờ, địch ở trong bắn ra như mưa, Nguyễn Ánh Dương vừa quay lại nói với chiến sĩ thông tin truyền mệnh lệnh cho các đại đội xong thì trúng đạn. Chiến sĩ trinh sát Nguyễn Văn Ảnh đã nhanh chóng lia trọn một băng đạn AK về phía vừa bắn. Nguyễn Ánh Dương lảo đảo ngã xuống. Trước khi mất anh vẫn cố gượng dặn dò: “Không được bắn vào dân. Bảo vợ anh… nếu có đi lấy chồng thì để con lại ông bà nuôi cho”…

Thấm thoắt đã 38 năm rồi, chị Mến vợ anh Dương đã ở vậy thờ chồng nuôi con thành đạt. Anh đã yên nghỉ ở Nghĩa trang liệt sĩ huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Lần cùng cháu ngoại anh, Thượng úy Hà Xuân Bun đến nghĩa trang thắp hương cho anh, tôi cứ thấy hiện lên trận đánh ngày nào, với hình dáng của người cán bộ đã hết mình vì nhân dân.

PHẠM XUÂN TRƯỜNG

Theo qdnd.vn