Đó là nhờ sự che chở của một người phụ nữ với hài cốt của liệt sĩ suốt 40 năm qua…
Từ ngôi mộ “Anh bộ đội Củ Chi”
Bà Đào Thị Minh và cán bộ thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân với người thân của liệt sĩ Dương Thành Hiến.
Tại nghĩa trang nhân dân Cam Lộ, phường Hùng Vương, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng có một ngôi mộ nhỏ nằm khuất sau bạt ngàn những mộ, tháp. Điều đặc biệt ở đây là trên mộ chỉ ghi: “Anh bộ đội quê Củ Chi-Thuyền viên tàu chở nguyên liệu cho miền Nam, chết bom tại Sở Dầu ngày 16-4-1972”. Ngôi mộ khang trang, sạch sẽ, được trông nom cẩn thận, ngày tuần, tháng vẫn có người đến thắp hương, cúng lễ.
Được biết, ngôi mộ này trước đây được người dân địa phương chôn cất ở cách nghĩa trang Cam Lộ chừng 2km, khi giải phóng mặt bằng mộ chuyển vào nghĩa trang.
Tìm về quá khứ, ngày 16-4-1972, trong trận oanh tạc của máy bay Mỹ tại khu vực Sở Dầu, 5 tàu Hải quân, trong đó có tàu T603, T609 (Đoàn tàu không số) đang bốc hàng để vận chuyển vào miền Nam thì bị trúng bom. 19 chiến sĩ đã hy sinh, đơn vị và nhân dân vớt được 9 thi hài để an táng, 2 đồng chí bị thương nặng được đưa đi BV đã hi sinh sau đó, còn lại 8 đồng chí thuộc tàu T603 chưa tìm thấy thi hài.
Bao năm các anh ở đâu luôn là nỗi day dứt khôn nguôi của đồng đội và người thân. Thế rồi hy vọng đã lóe lên khi ngày 30-5-2011, Bộ Tư lệnh Hải quân nhận được công văn của phường Hùng Vương cung cấp thông tin về ngôi mộ “Anh bộ đội quê Củ Chi”. Từ kết quả quá trình xác minh thông tin, Bộ Tư lệnh Hải quân nhận định: Ngôi mộ đặc biệt ở nghĩa trang Cam Lộ nhiều khả năng là hài cốt của 1 trong 8 liệt sĩ chưa tìm thấy thi hài của tàu T603.
Đến tấm lòng người con đất Cảng
Theo lời kể của bà Đào Thị Minh, năm nay đã 70 tuổi: “Một ngày cuối tháng 4-1972, tôi cùng 2 người anh đi câu cáy ở khu vực bến Lâm ven sông Cấm thì thấy có 1 vật thể đang trôi dạt gần bờ, rất lạ. Chúng tôi đến gần thì phát hiện đó là thi thể của 1 người nằm sấp, chết đã chừng 3-4 ngày.
Lễ đón nhận và an táng hài cốt liệt sĩ Dương Thành Hiến được tổ chức trọng thể. Ảnh: Công Luật
Thoạt đầu cứ tưởng là người chết trôi, khi vớt lên tắm rửa thì mới phát hiện ra người đó mặc quần áo bộ đội Hải quân, tất bộ đội, vỏ áo bông đại cán màu xanh. Khi vuốt mác ở ngực thêu tên thì không còn tên, chỉ còn dòng chữ: Đoàn tàu không số vận tải hàng Bắc - Nam. Chúng tôi tìm trên thi thể thì không thấy bất cứ một loại giấy tờ, di vật nào để có thể xác định danh tính. 3 người chúng tôi đã chôn thi thể ở bãi đất trống gần nhà tôi bây giờ”.
Vậy là, thi thể của anh bộ đội đã được bà Minh và những người dân khu Cam Lộ, phường Hùng Vương chôn cất và trông nom trong nhiều năm. Từ đó, suốt 40 năm qua, người phụ nữ này vẫn ngày ngày lặng lẽ chăm sóc khói nhang cho phần mộ của anh bộ đội vô danh, giống như chăm sóc người thân của mình vậy. Bà thường xuyên nhổ cỏ, tu sửa lại phần mộ. Bà từng tâm sự: “Tôi muốn làm điều đó để cho người đã khuất không cảm thấy lạnh lẽo cô đơn khi nằm một mình nơi đất khách quê người”.
Không chỉ mình người liệt sĩ ấy, bà Minh còn thường xuyên hương khói cho những người đã khuất tại nghĩa trang, theo lời kể của bà thì hiện nay, ở nghĩa trang Cam Lộ vẫn còn hài cốt 1 người liệt sĩ là bộ đội tên lửa vẫn chưa xác định được danh tính, nên chưa tìm được thân thế, gia đình.
Bà Minh nói giọng nghẹn ngào: “Lúc nào tôi cũng nghĩ, nếu báo được tin với người thân của anh thì chắc hẳn gia đình sẽ mừng lắm, tôi cũng đã mong chờ tìm được người em của mình nên tôi hiểu họ mong mỏi như thế nào. Chia sẻ về mong muốn tìm được hài cốt người em, bà nói: “Thôi thì em sống khôn chết thiêng về báo mộng cho gia đình để gia đình biết mà đón em về, chị cũng đang mong mỏi lắm, em chị đang nằm trong kia mà mãi vẫn bặt vô âm tín…”.
Thật không phụ tấm lòng bà, Viện pháp y Quân đội đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Hải quân lấy mẫu phẩm để giám định ADN xác định danh tính hài cốt liệt sĩ. Lễ công bố kết quả giám định ADN đã được tổ chức trang trọng tại UBND phường Hùng Vương, quận Hồng Bàng, TP. Hải Phòng. Viện Pháp y Quân đội đã xác định, hài cốt đang chôn tại nghĩa trang phường Hùng Vương chính xác là của liệt sĩ Dương Thành Hiến, binh nhất, chiến sĩ cơ điện tàu T603. Sau đó, hài cốt liệt sĩ đã được bàn giao cho phường Cao Xanh, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
Niềm xúc động vỡ òa khi những anh em ruột của liệt sĩ Dương Thành Hiến nhận thông tin về hài cốt của người thân mình đã được tìm thấy. Họ đã từ Quảng Ninh tất tả tới Hải Phòng để đến viếng ngôi mộ, và thăm hỏi bà Đào Thị Minh. Cuộc gặp gỡ sau những mong chờ của 40 năm đằng đẵng thật xúc động, nghẹn ngào. Người liệt sĩ đã hy sinh 40 năm nhưng anh luôn sống trong vòng tay yêu thương và sự tri ân của nhân dân, đồng đội, người thân. Đó cũng là biểu tượng sáng ngời tình quân dân son sắt, không chỉ với những người sống mà cả với những người đã hi sinh.
Ông Dương Văn Thắng, anh trai liệt sĩ Dương Thành Hiến cho biết: Trước đây, khi em tôi hy sinh, đơn vị có gửi giấy báo về gia đình, địa phương nói là em tôi đã hi sinh trong trận chiến đấu với máy bay Mỹ, thân thể mất tích, di vật cũng mất hết, duy chỉ còn tấm ảnh trong hồ sơ đơn vị chuyển về. Bao năm gia đình mòn mỏi, nghĩ rằng không thể tìm được, vậy mà em tôi lại được bà con cưu mang, nay đã được về nhà, thật bất ngờ, thật ấm lòng biết bao.
Tạm biệt mảnh đất và những người dân 40 năm qua đã chở che, bao bọc, anh trở về với gia đình và quê nhà dấu yêu. Ngày đón anh thật trang nghiêm, xúc động, ai ai cũng mừng. Nơi nghĩa trang Hà Tu của TP Hạ Long, anh nằm đây yên bình bên những đồng đội. Anh sống mãi cùng huyền thoại về những con tàu Không số. Điều không thể nào quên, đó là sự ân tình của người phụ nữ suốt 40 năm dành cho hương hồn liệt sĩ Dương Thành Hiến, và những người đã khuất, đang nằm lại tại nghĩa trang nhân dân Cam Lộ. Bà là Đào Thị Minh, người con của quê hương đất Cảng.
Bài và ảnh: Nguyễn Khuê
Theo phapluatxahoi.vn