Thực hiện chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (TK,QTHCLS), những năm qua, các cấp, các ngành,  đơn vị, địa phương trong cả nước đã tích cực triển khai thực hiện với quyết tâm cao, đưa hàng chục nghìn liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã anh dũng hy sinh trên đất Lào và Cam-pu-chia về với "đất mẹ"...

Khó khăn nào cũng vượt qua

Trung tá Nguyễn Văn Dậu, Ðội phó Ðội quy tập mộ liệt sĩ, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Nghệ An (Quân khu 4), có hơn 23 năm quân ngũ, thì gần 12 năm thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn Lào. Ðội của anh có hơn 140 cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ TK,QTHCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại hai tỉnh: Xiêng Khoảng và Viêng Chăn. Công việc thường được tiến hành vào mùa khô, từ tháng 10 năm nay đến tháng tư năm sau; khi mùa mưa đến (từ tháng 5 đến tháng 10 hằng năm), anh em trong Ðội chuyển sang làm nhiệm vụ tổ chức lực lượng nắm tình hình, khảo sát nơi mai táng các liệt sĩ... Anh tâm sự: Nhiệm vụ TK,QTHCLS rất gian khổ, khó khăn, vì chiến tranh đã lùi xa, địa bàn tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, đường giao thông đi lại chủ yếu là đường đất, đường mòn... Cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ TK,QTHCLS như đi chiến đấu, ngoài mang theo súng, đạn, mỗi người còn phải đem theo tăng, võng, cuốc, xẻng và lương thực, thực phẩm đủ dùng từ bảy đến mười ngày. Có nơi anh em phải hành quân trèo đèo, lội suối cả đi và về mất gần một tuần. Khi thực hiện nhiệm vụ, các anh phải tranh thủ cả ngày nghỉ, giờ nghỉ để tìm kiếm, quy tập. Buổi trưa, anh em thường ăn, nghỉ ngay tại nghĩa trang; gặp khu mộ liệt sĩ chôn ở gò cao, đất cứng, anh em phải thay nhau đào liên tục từ ba đến bốn tiếng đồng hồ mới xong. Công việc phải "ăn núi, ngủ rừng", gian khó, hiểm nguy... Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Ðội của các anh đã có chín cán bộ, chiến sĩ hy sinh và 13 đồng chí bị thương; không ít trường hợp cán bộ, chiến sĩ nhận được tin bố, mẹ hoặc vợ, con ốm nặng đang nằm viện ở quê, nhưng không thể quay về nên đành nén nỗi buồn riêng, sẵn sàng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ðược biết, những năm qua, Ðội của các anh đã tìm kiếm, quy tập được hơn sáu nghìn hài cốt liệt sĩ; trong đó có hơn chín trăm hài cốt liệt sĩ có tên và quê quán, đơn vị đã tổ chức bàn giao đưa hài cốt liệt sĩ về "đất mẹ" bảo đảm chu đáo, an toàn.

Trung úy Trần Thanh Tùng, cán bộ Ðội quy tập K93, Bộ CHQS tỉnh An Giang (Quân khu 9) có 13 năm quân ngũ thì gần 12 năm gắn bó với công việc TK,QTHCLS trên đất bạn Cam-pu-chia. Anh Tùng chia sẻ: Ðội của các anh có hơn 60 người, được chia làm ba phân đội, thực hiện nhiệm vụ TK,QTHCLS ở địa bàn hai tỉnh: Tà Keo và Công-pông-xpư, các anh triển khai công việc từ tháng 10 đến tháng bảy năm sau, trong điều kiện cơ sở vật chất, nơi ăn ở sinh hoạt còn thiếu thốn, hoạt động chủ yếu ở địa hình hiểm trở, nhiều núi cao, vực thẳm, khí hậu thời tiết khắc nghiệt, nhất là về mùa khô (từ tháng hai đến tháng sáu), thời tiết nắng nóng, nước sinh hoạt khan hiếm... Hơn nữa, do hoàn cảnh chiến tranh, hài cốt liệt sĩ chôn cất phân tán, không có sơ đồ mộ chí, có nơi địa hình thay đổi hoàn toàn, cho nên việc xác định mộ liệt sĩ rất khó khăn... Một kỷ niệm không quên đối với Trung úy Tùng là, khi TK,QTHCLS ở khu vườn thuộc địa bàn tỉnh Tà Keo, Ðội các anh đã hàng chục lần đến khu vườn trồng xoài, dừa, thốt nốt này để đào, xới tìm kiếm mà vẫn không thấy mộ liệt sĩ. Mãi đến đầu tháng 3-2012, anh em trong Ðội lại trở lại khu vườn này đào xới nốt phần còn lại của khu vườn để tìm kiếm và bất ngờ tại chính phần còn lại của khu vườn này, các anh đã phát hiện ra khu vực chôn cất mộ liệt sĩ. Song do địa hình đất cứng, thời tiết nắng nóng, anh em đã phải tranh thủ làm việc cật lực từ sáng sớm đến chiều tối, trong ba ngày liên tục và đã tìm thấy bảy bộ hài cốt liệt sĩ hy sinh năm 1971-1972, trong sự cảm phục của chính quyền và nhân dân nước bạn và sự mừng vui của cán bộ, chiến sĩ đơn vị...

Uống nước nhớ nguồn

Nhận thức về công việc Ðội quy tập, Trung úy Tùng "khoe": Ðược giao nhiệm vụ TK,QTHCLS, anh em trong Ðội ai nấy đều phấn khởi, tự hào. Vì ngày trước, thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc, vì nghĩa vụ quốc tế cao cả đã anh dũng hy sinh. Là thế hệ hậu sinh, nay được giao nhiệm vụ đặc biệt, cao cả này, cho nên dù khó khăn gian khổ đến mấy, anh em trong Ðội luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao... Ðược biết, bên cạnh công việc TK,QTHCLS, cán bộ, chiến sĩ trong Ðội quy tập của các anh còn luôn làm tốt công tác dân vận, vận động nhân dân nước bạn tích cực phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo...

Ðại tá Trần Văn Minh, Cục trưởng Cục Chính sách (Bộ Quốc phòng), cho biết: Trong những năm qua, công tác TK,QTHCLS luôn nhận được sự giúp đỡ, phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các địa phương nước bạn; các đơn vị, địa phương Việt Nam được giao nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc, hồi hương được số lượng lớn hài cốt liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang trong nước. Ðặc biệt, đội quy tập mộ liệt sĩ của các quân khu: 2, 4, 5, 7, 9 và các tỉnh được giao nhiệm vụ đã khắc phục mọi khó khăn gian khổ, sau 18 năm thực hiện nhiệm vụ trên đất Lào (1994-2012), 11 năm trên đất Cam-pu-chia (2001-2012), đã tìm kiếm, cất bốc, quy tập đưa về nước 30.538 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh trên đất Lào, Cam-pu-chia về nước, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân và thân nhân liệt sĩ, góp phần xoa dịu nỗi đau chiến tranh.../.

Theo Nhandan